Sinema ve tiyatro her ne kadar birbirlerine benzer özellikler gösterse de birbirinden farklı sanat dallarıdır. Her iki sanatın da kendine has özellikleri bulunur. Bunları birbirinden farklı yapan şey sadece sahne değildir. Bu farkları daha detaylı bilmek için hem tiyatroyu hem de sinemayı tanımak gerekir. Gelin hep birlikte sinema ve tiyatro hakkında daha fazla bilgi sahibi olalım.

Tiyatro Nedir?

Tiyatro, herhangi bir olay veya durumun sahnede belirli kostümler ve dekorlar kullanılarak canlandırılması sanatıdır. Tiyatro metinlerinde olay, yer, kişi ve zaman kavramları yer alır. Olayların bir akışa sahip olması, gelişmesi ve sonuçlanması için çatışmalara ihtiyaç duyulur. Canlandırılan olayların akışına uygun olacak şekilde sahnede dekor kullanılır. Bu dekorlar sayesinde sahneden sahneye geçiş hem hızlı hem de kolay bir şekilde yapılır.

Ülkemizde ilk tiyatro eseri Şinasi’nin Şair Evlenmesi’dir. Bu eser Batılı anlamda tiyatronun ilk örneğidir. Batılı tiyatro hayatımıza Tanzimat döneminde girmiştir. Tanzimat döneminden önce Karagöz, meddah, kukla oyunu ve orta oyunu tiyatro oyunları arasında gösterilir.

Sinema Nedir?

7. sanat olarak kabul edilen sinema, kamera aracılığı ile elde edilen görüntülerin, bir ışık ile beyaz perdeye yansıtılması, sesli veya sessiz hareketlerin bu perde aracılığıyla izlenebilmesidir. Çekilen resim ve görüntüler, düzenli aralıklarla, karanlık olacak şekilde seyirciler ile buluşturulur. Sinema filmlerinin izlenebilmesi için özel salonlar bulunur. Bu salonlara sinema adı verilir.

Sinema sanatı da tiyatrolar gibi bir senaryodan oluşur. Oyuncular kurgulanan senaryoyu gerçeklik algısı oluşturacak şekilde canlandırır. Sinemada efekt ve sesler de önemlidir. İzleyici de gerçeklik algısı oluşturulması bu etkenlere bağlıdır.

Sinema sanatında önemli gelişmeler kaydedilmesi, çeşitli film türlerinin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Bu türler, western, bilimkurgu, komedi, korku, polisiye, aksiyon ve müzikaldir. Zaman içerisinde artan bu türler ile sinema sektörü sadece eğlence sektörü olarak kalmayıp kültürel gelişmeyi de sağlamıştır.

Sinema ve Tiyatro Arasındaki Benzerlikler Nelerdir?

Sinema ve tiyatro her ne kadar farklı sanat dalları olsa da aralarında bazı benzerlikler bulunur. Bu benzerlikler iki sanat dalını orta noktada buluşturur. Bu benzerlikleri hep birlikte inceleyelim.

• İki sanat dalı da izlemeye dayalıdır.
• İkisi de topluluklar halinde izlenir.
• İki sanat dalında da yer, zaman, mekan, oyuncular ve senaryo bulunur.
• İkisi de dram, komedi, trajedi gibi türlere ayrılır.
• Tiyatro ve sinema evrensel sanatlardır. Dünyanın her yerinde tiyatro ve sinemayı görebilirsiniz.
• Yazılan metinlerin kalitesinin önemli olduğu kadar oyuncuların performansları da önem taşır. Senaryo ne kadar kaliteli olursa olsun oyuncuların gerçeklik algısını ortaya çıkaramadıkları oyunlar başarısız olacaktır.

Tiyatro ve Sinema Arasındaki Farklar Nelerdir?

Tiyatro ve sinema arasındaki farkları bilmek, bu iki sanat dalının ayrı ayrı incelenmesini ve değerlendirilmesini sağlar. Bu farklara hep birlikte göz atalım.

• Sinemada oynanan senaryo önceden kaydedilir ve izleyicilere beyaz perde aracılığı ile sunulur. Tiyatroda ise senaryo canlı bir şekilde oynanır. Kostümler ve dekorlar tamamen gerçektir.
• Tiyatro canlı olarak oynandığından görüntü efektleri kullanılmaz. Sinema filmleri bilgisayar ortamında düzenlenir ve filme özel efektler uygulanır.
• Tiyatro oyunları canlı olarak oynandığından bilimkurgu gibi türleri yoktur. Sinemalarda özel efektler ile bilimkurgu ve fantastik film türleri sergilenebilir.
• Tiyatro oyuncularının oyun başlamadan önce metinleri ezberlemesi gerekir. Sinema canlı olmadığından buna gerek yoktur.
• Tiyatro oyununda oyunculara suflör eşlik eder. Suflör, oyuncunun unuttuğu kelimeleri hatırlatan kişilere verilen addır. Sinemada suflöre gerek yoktur.
• Bazı tiyatro oyunlarında seyirciler ile etkileşime girilebilmektedir. Fakat sinemada böyle bir şans yoktur.
• Evde sinema izlenebilirken, tiyatro için aynı durum geçerli değildir.
• Sinemada gösterilen bir film aynı anda pek çok yerde sergilenebilirken, tiyatro sadece bir yerde sergilenebilir.
• Tiyatro canlı olduğundan mekan gibi unsurlar sınırlı olur. Sinemada kullanılan efektler sayesinde farklı zaman dilimleri, farklı mekanlar gösterilebilir.
• Tiyatro için büyük bir maddi yatırıma ihtiyaç duyulmaz. Sinema filmi yapmak bazen büyük bir servet harcamaya neden olabilir.
• Tiyatroda sanat her zaman ön plandadır. Sinema maddi kaygılar baz alınarak ortaya çıkar.